صادرات خرما کلوته یکی از منابع درآمدزایی پایدار و پرسود برای ایران است. خرما میوه ای است که در مناطق گرمسیری و خشک رشد می کند و دارای خواص غذایی و درمانی بسیاری است. تنها یک وعده ۱۰۰ گرمی از آن می‌تواند حدود ۲۰ درصد از نیاز روزانه انسان به پتاسیم را به همراه ۷ گرم فیبر، ۲ گرم پروتئین، و چندین نوع از آنتی اکسیدان ها تامین کند. همچنین، خرما منبع خوبی برای مس، منگنز، ویتامین B۶، منیزیوم و آهن است.
ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان خرما در جهان است و بیش از ۲۰۰ نوع خرما را تولید می کند این محصول به بیش از ۸۵ کشور دنیا صادر می‌شود. برخی از معروف ترین خرماهای ایران عبارتند از: مضافتی، پیارم، زاهدی، کبکاب، ربی، سایر، شاهانی، خضراوی، کلوته و برحی.
خرماهای ایرانی به دلایل مختلف در بازارهای خارجی مورد تقاضا هستند. یکی از این دلایل، تنوع زود رس و دیر رس بودن خرما هاست که باعث می شود در فصول مختلف سال، خرما های تازه و با کیفیت در دسترس باشند. دلیل دیگر، تنوع رنگ، شکل، طعم و اندازه خرما هاست که با سلایق مختلف مصرف کنندگان سازگار است. دلیل سوم، خواص درمانی و پزشکی خرما هاست که در بسیاری از فرهنگ ها و عقاید مورد توجه قرار گرفته است.
براساس آمارهای سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) تولید خرمای کلوته در مساحتي به وسعت بيش از يك ميليون هكتار در جهان انجام مي شود و سالانه بيش از هشت و نيم ميليون تُن از اين محصول كشاورزي توليد مي شود. كشورهاي عربي با حدود هفت ميليون تُن توليد سالانه، بيشترين سهم توليد جهاني خرما را دارند. كشورهاي پيشرو در توليد خرما عبارتند از:
صادرات خرما به کشورهای مختلف دنیا یکی از راه های توسعه اقتصادی و افزایش سهم بازار جهانی برای ایران است. خرما های ایرانی به دلیل کیفیت بالا و تنوع زیاد، در بازارهای جهانی رقابت قوی ای دارند و به بسیاری از کشورها صادر می شوند. براساس آمارهای سازمان تجارت جهانی، ایران در سال ۲۰۲۰ حدود ۳۶۰ هزار تن خرما به ارزش ۳۵۰ میلیون دلار صادر کرده است. این رقم نشان دهنده رشد ۱۵ درصدی صادرات خرما نسبت به سال قبل است. کشور های عربی و اروپا جزو مشتریان اصلی خرما های ایرانی هستند و حدود ۶۰ درصد از صادرات خرما به این مناطق مربوط می شود. بزرگترین بازارهای صادراتی خرما برای ایران عبارتند از: هند، پاکستان، عراق، ترکیه، روسیه، امارات متحده عربی، کویت و قطر علاوه بر این، کشور های آسیای شرقی، آفریقا و آمریکای شمالی نیز جزو بازارهای هدف خرما های ایرانی محسوب می شوند.
خرما های ایرانی به دلایل مختلف در بازارهای خارجی مورد تقاضا هستند. یکی از این دلایل، تنوع زود رس و دیر رس بودن خرما هاست که باعث می شود در فصول مختلف سال، خرما های تازه و با کیفیت در دسترس باشند. دلیل دیگر، تنوع رنگ، شکل، طعم و اندازه خرما هاست که با سلایق مختلف مصرف کنندگان سازگار است. دلیل سوم، خواص درمانی و پزشکی خرما هاست که در بسیاری از فرهنگ ها و عقاید مورد توجه قرار گرفته است.
صادرات خرما با چالش های متعددی مواجه است که مهمترین آنها عبارتند از:
چالش: هزینه بالای تولید و بسته بندی. قیمت تمام شده محصولات خرمای ایران به دلیل نیروی کار پرهزینه، مواد اولیه و تکنولوژی ضعیف نسبت به رقبای جهانی بالاست که توان رقابت در بازارهای خارجی را تهدید می کند.
راه حل ها
چالش: هزینه حمل و نقل و لجستیک بالا. حمل و نقل خرما به علت فسادپذیری و حجم بالا مستلزم سرمایه گذاری زیاد در تسهیلات انبارش سرد و وسایل حمل و نقل مناسب است که بار هزینه را بر صادرات خرما می افزاید.
راه حل ها:
چالش: محدودیت های صادرات. وجود محدودیت های کمی و کیفی بر صادرات خرما از سوی برخی کشورها، فرصت های بازاریابی و گسترش بازار صادرات را محدود می کند.
راه حل ها
چالش: نبود برند ملی قوی. نبود برند و تصویری مثبت و متمایز از خرمای ایرانی در سطح جهانی، مانعی برای صادرات به بازارهای خارجی و افزایش قیمت محصول می باشد.
راه حل ها:
چالش: نبود مشوق های کافی. در حال حاضر نظام مشوق های صادراتی در کشور ناکافی و غیرکارآمد است و نتوانسته صادرات خرما را به میزان مطلوب ترویج دهد.
راه حل ها:
چالش: محدودیت های بیولوژیکی و فیزیکی صادرات. حساسیت خرما به دما و رطوبت در فرآیند حمل و نقل و بسته بندی بازارهای خارجی، محدودیت هایی را در صادرات ایجاد می کند.
راه حل:
مجموعه سردخانه و صنایع بسته بندی جام شیرین به عنوان یکی از سردخانه های پیشرو در امر تولید و بسته بندی در سال ۱۳۷۸ در شهر بم تاسیس گردید. بیش از دو دهه تجربه و حضور موفق در بازارهای داخلی و خارجی و افزایش سهم بازار نشانی است که درستی مسیر طی شده است.
برای دریافت مشاوره و صادرات محصولات خرمایی خود می توانید با تیم مشاوره جام شیرین بم در ارتباط باشید.
